Nấm linh chi là một loại nấm thân gỗ. Nấm linh chi có nhiều lợi ích cho sức khỏe đã được công nhận từ y học cổ truyền và các nghiên cứu hiện đại. Hiện nay linh chi được sử dụng rất nhiều trong sản phẩm dược phẩm và thực phẩm bổ sung. Tuy nhiên quá trình chiết xuất linh chi lại cho ra một loại phế phẩm là bã thải nấm linh chi. Phần bã thải này lại có tìm năng ứng dụng nhiều. Cùng OHAL khám phá những tìm năng này nhé
Cấu tạo của nấm Linh chi
Nấm linh chi, hay còn gọi là nấm lim, thuộc họ Ganodermataceae, là một loại thảo dược quý hiếm. Đây là một loại nấm hóa gỗ, có thể sống được một hoặc nhiều năm. Thể quả (tai nấm) của nấm linh chi phát triển thành dạng tán với nhiều hình dạng khác nhau như hình thận, bán cầu, hình quạt, hoặc gần như tròn. Trong đó, hình thận là phổ biến nhất, với các vân lớn lồi ở mặt trên. Kích thước của thể quả có thể đạt tới 30 cm.
Mặt dưới của thể quả có lớp thụ tầng màu trắng ngà, khi già sẽ chuyển thành màu nâu vàng. Lớp thụ tầng này chứa nhiều lỗ nhỏ li ti, được gọi là ông thụ tầng, mang bào tử nấm. Bào tử của Ganoderma lucidum có hình trứng, được bao bọc bởi hai lớp màng. Lớp màng ngoài nhẵn và không màu, trong khi lớp màng trong có màu nâu rỉ sắt. Lỗ nảy mầm của bào tử có hình gai nhọn, và khi nảy mầm, bào tử sẽ phát triển thành hệ sợi nấm ăn sâu vào thân cây, sau đó phát triển thành thể quả.
Nấm linh chi được biết đến với nhiều công dụng trong y học cổ truyền, giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa, và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Do đó, nấm linh chi được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dược liệu.
Quá trình chiết xuất nấm linh chi
Do cấu trúc hóa gỗ nên để sử dụng cần chiết xuất các hợp chất hòa tan bên trong. Phần bã nấm thường được bỏ đi.
Tìm năng của bã thải nấm linh chi
Bã thải nấm linh chi tuy đã được chiết xuất nhưng vẫn còn lại một lượng nhỏ các hoạt chất vi lượng. Đặc tính tơi xốp có cấu trúc sợi dễ dàng hấp thụ và giữ nước bên trong. Tính chất này làm cho phế phẩm này có nhiều tìm năng ứng dụng.
Làm mỹ phẩm
Bã thải nấm linh chi có thể được bổ sung trong các loại mỹ phẩm làm sáng da. Khả năng ức chế quá trình tyrosinase sản sinh melanin nhờ hoạt chất ganodermanondiol có trong nấm linh chi. Các dòng mỹ phẩm tẩy tế bào chết cũng có thể được cân nhắc.
Làm giá thể trồng các loại nấm ăn khác
Bã thải nấm linh chi có tính chất tơi xốp, thoáng khí, giữ ẩm tốt. Phù hợp làm giá thể để trồng các loại nấm ăn như bào ngư, nấm rơm…
Để có thể trồng được nấm ăn trên bã thải nấm linh chi, chúng ta cũng cần tiền xử lý. Đầu tiên cần cân bằng pH của bả thải nấm bằng cách trộn đều vôi trược tiếp hoặc sử dụng nước vôi trong. Sau đó, để ổn định 24-48 giờ. Đóng thành túi đối với nấm bào ngư hoặc ủ đống đối với nấm rơm. Đối với nấm bào ngư và các loại nấm trồng trên túi cầm hấp tiệt trùng phôi trước khi cấy. Đối với nấm rơm nén chặt ủ đống ở nhiệt dộ từ 37-40 độ C. Sau khi xử lý môi trường chúng ta chỉ cần cấy meo giống vằ chăm sóc đến khi thu hoạch.
Bã thải nấm linh chi sau khi trồng các loại nấm ăn có thể tiến hành quy trình ủ phân compost.
Bã thải nấm linh chi bổ sung trong thức ăn chăn nuôi
Bã thải nấm linh chi có thể được xem như muộn nguồn chất sơ bổ sung vào thức ăn chăn nuôi. Các chất chống OXY hóa có trong nấm có thể giúp tăng đề khác của vật nuôi từ đó giảm bệnh tật tăng năng suất chăn nuôi. Có thể bổ sung bã linh chi vào thức ăn chăn nuôi bằng máy đùn cám viên phối hợp với các loại thức ăn chăn nuôi khác.
Ủ phân compost
Bã thải nấm linh chi sau khi chiết xuất có thể trộn với vôi để cân bằng pH phù hợp với cây trồng. Sau đó kết hợp ủ với các chế phẩm sinh học giúp bả nấm hoai nhanh như : chế phẩm Tricoderma, EM…. Khi bã thải đã ủ đủ ngày và đạt độ hoai có thể tiến hành bổ sung trong phân bón để bón cây.
Ưu điểm của phân bón từ bã thải nấm linh chi:
- Giữ ẩm tốt
- Cung cấp vi lượng
- Giải quyết chất thải trong sản xuất.
Bã linh chi sấy khô nén viên làm chất đốt
Với thành phần chính là cellulose bã linh chi có thể tận dụng làm chất đốt lấy năng lượng. Chúng ta có thể áp dụng các quy trình nén viên gỗ xuất khẩu với loại bả thải này. Đây cũng là một cách tận dụng tái chế loại phế phẩm sau sản xuất.
Kết luận
Nấm linh chi bên cạnh nhiều lợi ích cho sức khỏe đã được công nhận bởi y học cổ truyền và các nghiên cứu hiện đại thì bã nấm linh chi cũng có rất nhiều triển vọng ứng dụng. Với xu hướng bảo vệ môi trường ngày nay thì việc tái chế, tận dụng các nguồn phế, phụ phẩm nông nghiệp để tạo ra giá trị ngày càng được quan tâm. Với những hướng tái chế nguồn bã thải từ quá trình chiết xuất nấm linh chi. Hy vọng ngành nấm đặc biệt là trồng và chế biến linh chi sẻ đươc quan tâm nhiều hơn.
Câu hỏi thường gặp
1. Bã thải nấm linh chi là gì?
- Bả thải nấm linh chi là phần dư lại của nấm linh chi sau khi đã được chiết xuất các hoạt chất có lợi. Đây thường là phần tai nấm hoặc các sợi nấm còn sót lại sau quá trình chiết xuất.
2. Bã thải nấm linh chi có thể được tái sử dụng không?
- Có, Bả thải từ quá trình chiết xuất nấm linh chicó thể được tái sử dụng. Nó chứa nhiều chất dinh dưỡng và hoạt chất còn lại, có thể dùng làm phân bón hữu cơ, thức ăn cho động vật, hoặc nguyên liệu trong sản xuất mỹ phẩm và dược phẩm.
3. Lợi ích của việc tái sử dụng bả thải là gì?
- Tái sử dụng Bã thải từ quá trình chiết xuất nấm linh chi giúp giảm thiểu chất thải, bảo vệ môi trường, và tối ưu hóa nguồn tài nguyên. Ngoài ra, bả thải này vẫn còn chứa các thành phần có lợi, giúp cải thiện sức khỏe cây trồng, tăng cường dinh dưỡng cho đất và đóng góp vào việc phát triển các sản phẩm hữu cơ và an toàn.
4. Làm thế nào để bã nấm linh chi trở thành phế phẩm vàng?
- Bã thải từ quá trình chiết xuất nấm linh chi có thể được xử lý và chế biến thành các sản phẩm có giá trị như phân bón hữu cơ, thức ăn chăn nuôi, và nguyên liệu trong ngành công nghiệp mỹ phẩm và dược phẩm. Quá trình này không chỉ giúp tận dụng tối đa nguồn tài nguyên mà còn tạo ra các sản phẩm thân thiện với môi trường.
5. Bã thải nấm linh chi có an toàn khi sử dụng làm phân bón hay thức ăn cho động vật không?
- Đúng vậy, bả từ nấm linh chi được xem là an toàn khi sử dụng làm phân bón hoặc thức ăn cho động vật, miễn là nó được xử lý đúng cách. Quá trình xử lý giúp loại bỏ các tạp chất và bảo quản các chất dinh dưỡng có lợi, đảm bảo an toàn cho cây trồng và động vật.
6. Có những nghiên cứu nào về lợi ích của bã nấm linh chi không?
- Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nấm linh chi chứa nhiều hợp chất có lợi, bao gồm polysaccharides, triterpenoids, và các khoáng chất. Các nghiên cứu cũng đã chứng minh tính hiệu quả của bả thải này trong việc cải thiện sức khỏe đất, tăng cường năng suất cây trồng, và hỗ trợ sức khỏe vật nuôi.
7. Tôi có thể mua sản phẩm từ bã thải nấm linh chi ở đâu?
- Hiện tại rất ít cơ sở bán bã thải nấm linh chi. Thường chúng ta chỉ thấy được nấm linh nguyên liệu. Nếu bán có nhu cầu có thể liên hệ với OHAL. OHAL rất mong muốn phát triển bền vững sản phẩm nấm linh chi
Hy vọng phần câu hỏi thường gặp này sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bã thải nấm linh chi và các lợi ích của việc tái sử dụng nó!
